Derecelendirme kuruluşu Moody’s, İsrail Maliye Bakanlığı’nın tahminlerine dayanan bir raporda, Hamas’la yapılan savaşın İsrail’e günde en az 269 milyon dolara mal olduğunu ve ülke ekonomisine önceki çatışmalardan daha fazla zarar vermesinin beklendiğini söyledi.
Moody’s’in bu haftaki raporunda Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü’nün (INSS) verilerine dayandırılarak yapılan açıklamaya göre, savaşın genel maliyeti 200 milyar şekele (53,5 milyar dolar) ulaşabiliyor. Bu da ülke GSYİH’sinin neredeyse yüzde 10’una tekabül ediyor ve İsrail’in ekonomik geleceğini tehdit ediyor.
Moody’s kıdemli başkan yardımcısı Kathrin Muehlbronner, “Ekonomiye verilecek herhangi bir zararın ciddiyeti, büyük ölçüde askeri çatışmanın uzunluğuna bağlı olacak, aynı zamanda İsrail’in iç güvenlik durumuyla ilgili uzun vadeli beklentilere de bağlı olacak” dedi.
DAHA ÖNCEKİLERE BENZEMEYECEK
Ekonomistler, İsrail açısından ekonomik şokun büyük kısmının yatırımların azalması, işgücü piyasasındaki aksaklıklar ve yavaşlayan üretkenlik büyümesinden kaynaklanacağı konusunda uyarıyor.
Muehlbronner, “Belirsizlik çok yüksek kalsa da, ekonomi üzerindeki etkinin daha önceki askeri çatışma ve şiddet olaylarına göre daha şiddetli olabileceğine inanıyoruz” diye ekledi.
Moody’s’e göre İsrail’in mali yükü, GSYİH’nın yüzde 1,3’ü. Bu boyut, 2014’teki Koruyucu Hat veya 2006’daki 34 gün süren ve yaklaşık 2,5 milyar dolarlık doğrudan maliyete yol açan İkinci Lübnan Savaşı gibi önceki askeri operasyonlardan çok daha yüksek olacak.
2024’TE DARALMA KAPIDA
Yaklaşan ekonomik gerileme, Moody’s’in İsrail ekonomisine yönelik büyüme tahminini daha önce beklenen yüzde 3’ten bu yıl yüzde 2,4’e düşürmesine neden oldu. Derecelendirme kuruluşu, kötümser 2024 görünümünde GSYİH’nın yaklaşık yüzde 1,5 oranında daralacağını öngörüyor.
İsrail’in A1 kredi notunu olası bir not indirimi için incelemeye alan kurum ayrıca, uzayan bir çatışmanın hükümeti savunmaya, askere alınan binlerce yedek askerin maaşları da dahil olmak üzere milyarlarca şekel harcamaya zorlayabileceğini de öngördü. Büyük harcamalar aynı zamanda savaştan etkilenen işletmelerin tazminatı ve harap olmuş toplulukların yeniden inşası için finansmanı da içerecek.
Bu arada, savaş sırasında İsrail’in işgücünün yaklaşık yüzde 18’inin yokluğu nedeniyle, diğer talep faktörlerinin yanı sıra tüketim de hızla düşerken, başta vergi geliri olmak üzere devlet gelirleri de düşmeye devam edecek.
