Güneş ve rüzgâra yatırımcı akın etti

Mithat Yurdakul / ANKARA – Enerjide ithalatın payını azaltmak için kritik önem taşıyan rüzgâr ve güneş enerjisine ilgi büyük oldu. 5 ayrı bölge için düzenlenen toplam bin 200 megavatlık rüzgâr enerjisi santrali (RES) Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) yarışmalarına, kapasitenin 18 katı talep geldi. Güneş enerjisi santralleri (GES) için de rekor düzeyde talepte bulunuldu.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın, 5 ayrı bölge için düzenlediği toplam bin 200 megavatlık rüzgar enerjisi santrali (RES) Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) yarışmalarına 40 şirket katıldı. Kapalı tekliflerin açılmasının ardından açık artırma yapılan ihalede tavan ve taban fiyatlar kilovatsaat başına 3,50-5,50 sent/dolar olarak belirlendi.

– Edirne RES yarışmasında kilovatsaat başına 3,50 sent birim fiyatı ve megavat başına 60 bin dolar katkı payıyla Enerjisa en iyi teklifi verdi.

– Balkaya RES yarışmasında 3,50 sent ve 92 bin dolar katkı payı ile Enerjisa, Serges RES yarışmasında 3,50 sent birim fiyat ve 140 bin dolar katkı payı ile RT Enerji, Yellice RES yarışmasında 3,50 sent ve 140 bin dolar katkı payıyla Efor Holding, Gürün RES yarışmasında 3,50 sent ve 148 bin dolar katkı payıyla ADY Akdeniz en iyi teklifi verdi.

67 şirket 146 başvuru

Yenilenebilir enerjide rüzgârla birlikte önde gelen güneş enerjisi santralleri (GES) için de rekor düzeyde YEKA başvurusu geldi. Bir günde tamamlanan başvurulara yatırımcılar büyük ilgi gösterdi. 6 farklı şehirdeki 6 YEKA alanına 67 şirketten toplamda 146 başvuru yapıldı.

– YEKA GES-2024’te Konya, Karaman, Malatya, Van, Antalya ve Kütahya’da bulunan toplam 800 MW gücündeki bağlantı kapasitesi, yapılacak yarışma sonucunda yatırımcılara tahsis edilecek.

– Konya Karapınar GES için 9 başvuru gelirken, Karaman’da 23 başvuru, Malatya’da 31 başvuru, Van’da 23 başvuru, Antalya’da 27 müracaat, Katahya’da 33 istekli, alan tahsisi için yarışacak.

1.2 milyar lira yatırım gelecek

Rüzgâr yarışmasını kazanan şirketler, sözleşme imza tarihinden itibaren ürettikleri elektriği 72 ay süreyle serbest piyasada satabilecek. Daha sonra 20 yıl süreyle üretilen elektrik, belirlenen fiyattan iletim sistemine verilecek. Rüzgar yarışmaları sonucunda toplamda 1,2 milyar dolarlık yatırımın önü açılmış oldu. 6 YEKA alanına 67 şirketten 146 başvuru yapılan güneş enerjisine dayalı YEKA GES- 2024’te ise yarışmalar salı günü yapılacak. Enerji Yatırımcıları Derneği (GÜYAD) Başkanı Cem Özkök, “Bu hafta gerçekleştirilen YEKA RES 2024 yarışmalarıyla finansal açıdan YEKDEM’e destek olarak 119,6 milyon $ toplam katkı payı sağlanacak. Başka bir deyişle devletimizin kasasına yaklaşık 120 milyon dolar girecek. Yakın zamanda yapılmasını beklediğimiz YEKA GES ihalelerinin de YEKA RES 2024 ihaleleri gibi başarıyla sonuçlanmasını bekliyoruz” dedi.

Yeni model ile 18 kat teklif var

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, “Sadece Türkiye’de enerjinin yenilenebilir kaynaklardan üretilmesine odaklanmıyoruz. Aynı zamanda, kullanılan ekipmanların da Türkiye’de üretilmesi, bu anlamda istihdam, üretim ve ihracata katkı yapması açısından, cari açığı azaltması bakımından yeni bir model oluşturduk” dedi. Yeni modelle ilgili bilgi veren Bayraktar şunları kaydetti: “Bu modelin bir örneğini bugün gerçekleştirdik. Bu modelde, yatırımcıların belirli bir taban fiyat üzerinden yarışmayı tamamlaması öngörülüyor. Yarışma ve rekabetin devam etmesi durumunda ise süreç, YEKDEM’e ödenecek katkı bedelleri üzerinden ilerliyor.”

Bakan Bayraktar, yarışmaların büyük rekabet içinde gerçekleştiğini, bin 200 megavatlık kapasite için 18 kat talep geldiğini belirtti.

2 milyon evin elektriği

Bayraktar, yarışmadaki RES’lerde 4.5 milyar kilovatsaat elektrik üretileceğini ve 2 milyon hanenin elektrik ihtiyacının buralardan karşılayacağını belirterek, “20 yıl boyunca şu andaki piyasa fiyatının neredeyse yarısı fiyatına bu elektriği daha ucuz bir şekilde alacağız ve bu ucuz enerjiyi vatandaşlarımıza yansıtmış olacağız. 800 milyon metreküplük doğal gaz ithalatını önlemiş olacağız. Bugünkü rakamlarla neredeyse her yıl 400 milyon dolar, önümüzdeki 20 yılı düşünürseniz, yaklaşık 8 milyar dolarlık bir doğal gaz ithalatının önüne geçmiş olacağız” dedi. Türkiye’de rüzgar enerjisine 1,2 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirileceğini bildiren Bayraktar, “Yerli ekipman üretimine yönelik bugüne kadar sağladığımız desteklerle üretici sayısını 27’den 500’e çıkardık. Bundan sonraki yarışmalarda da yerlilik şartı olan yarışmalar gerçekleştireceğiz. Hedefimiz, her yıl 2000 ila 2500 megavat YEKA yarışmaları düzenlemek ve bu sayede 120 bin megavat hedefimize ulaşmak” şeklinde konuştu.